Door Op 17 juni 2025 heeft de Franse Assemblée nationale in eerste lezing ingestemd met de afschaffing van de zones à faibles émissions (ZFE’s) als onderdeel van de zogenoemde vereenvoudigingswet. Dat betekent echter niet dat de maatregel al definitief is. In Frankrijk doorloopt elk wetsvoorstel een meerlagig traject, waarbij meerdere instellingen hun rol spelen. Hieronder een overzicht van de nog te volgen stappen voordat de afschaffing van de milieuzones in Frankrijk onherroepelijk vaststaat. Ook is een schema te vinden met een ingeschat tijdspad. De inschatting is dat in 2026 de milieusticker Frankrijk nog steeds nodig is in Frankrijk.
1. Behandeling in de Senaat
Na de goedkeuring in de Assemblée nationale gaat het wetsvoorstel naar de Senaat. De senatoren kunnen het voorstel aannemen, verwerpen of wijzigen met amendementen. In de Senaat circuleren voorstellen die eerder neigen naar opschorting of aanpassing van de ZFE-regels dan naar volledige afschaffing. Dit kan leiden tot een afwijkende tekst ten opzichte van de versie uit de Assemblée nationale.
2. Commissie Mixte Paritaire (CMP)
Als de Assemblée nationale en de Senaat niet tot identieke teksten komen, wordt een commissie mixte paritaire gevormd. Deze bestaat uit 7 afgevaardigden en 7 senatoren. Het doel van deze commissie is een compromistekst uitwerken die zowel voor de Assemblée nationale als de Senaat aanvaardbaar is.
wat er kan gebeuren bij behandeling van Commissie mixte paritaire ?
Slagen de onderhandelingen, dan volgt stemming over de gemeenschappelijke tekst in beide kamers. Mislukt het overleg, dan gaat de tekst terug naar de Assemblée nationale.
3. Nieuwe lezingen (indien nodig)
Wanneer de CMP faalt of de Senaat en Assemblée nationale het niet eens worden, kan de Assemblée nationale een tweede lezing organiseren. Uiteindelijk heeft de Assemblée nationale het laatste woord. Dit kan echter vertraging opleveren, omdat er opnieuw debatten, amendementen en stemmingen plaatsvinden. De val van het Assemblée nationale op 8 september 2025 werkt niet mee in deze behandeling.
4. Definitieve stemming
Als er een identieke tekst is aangenomen van het wetsvoorstel (via CMP of na nieuwe lezingen) dan volgt de definitieve stemming. Daarna wordt het ingestemde wetsvoorstel doorgestuurd naar de president voor ondertekening en publicatie in het Staatsblad (Journal officiel). Pas op dat moment is de afschaffing juridisch bindend.
5. Controle door de Conseil Constitutionnel
Vooraleer de wet in werking treedt, kan de Conseil constitutionnel (Constitutionele Raad) worden ingeschakeld. Deze heeft als bevoegdheid het nagaan of de bepalingen conform de Grondwet zijn. De Raad kan delen van de wet afwijzen of schorsen, bijvoorbeeld indien gezondheids- of milieubescherming in het gedrang komt. Er zijn al wel verschillende nieuwsbronnen welke speculeren dat het wetsvoorstel in haar huidige vorm afgewezen zou worden door de Constitutionele Raad.
6. Implementatie door de uitvoerende macht
Na bekrachtiging moet de regering zorgen voor de praktische uitvoering. Dit vergt publicatie van uitvoeringsbesluiten (décrets). Aanpassing van bestaande regelgeving rond verkeer, milieu en handhaving. Ook dient de Informatievoorziening richting gemeenten die nu ZFE’s beheren op orde gebracht te worden.
Te nemen stappen tot definitieve afschaffing van Milieuzones
| Fase | Beschrijving van de stap | Verwachte timing / kritiekpad | Mogelijke vertragingen / aandachtspunten |
|---|---|---|---|
| Behandeling in de Senaat (lezing 1 / amendementen) | De Senaat bestudeert het voorstel, brengt amendementen aan of verwerpt delen | zomer – vroege herfst 2025 | Politieke oppositie kan wijzigingen afdwingen; senatoren kunnen tijd trekken |
| Commission Mixte Paritaire (CMP) | 7 afgevaardigden + 7 senatoren onderhandelen over een gemeenschappelijke tekst | najaar 2025 | Als geen akkoord, terug naar Assemblée nationale; impasse mogelijk |
| Nieuwe lezingen / herlezing in de Assemblée nationale (en mogelijk Senaat) | Indien de CMP faalt of er verschillen blijven, volgt herlezing / nieuwe stemrondes | einde 2025 – begin 2026 | Ample debat, wijzigingsvoorstellen, politieke manoeuvres |
| Definitieve stemming & goedkeuring | Beide Kamers stemmen over identieke tekst, vervolgens ondertekening door de president | eerste helft 2026 (voorjaar / zomer) | Kans op vertraging door politieke crisis, staatsbudget, interne verdeeldheid |
| Toetsing door Conseil constitutionnel | Beoordeling of de wet grondwettelijk is | na goedkeuring – midden 2026 | De Raad kan bepalingen schrappen of de wet terugwijzen |
| Uitvoering & publicatie + uitwerkingsbesluiten (décrets, arrêtés) | Officiële publicatie in Journal officiel, uitwerkingsbesluiten, overgangsregelingen | laat 2026 / begin 2027 | Administratieve vertraging, weerstand van gemeenten, technische implementatieproblemen |
De val van de Franse regering zorgt voor nog meer vertraging in het tijdspad
De Franse regering viel op 8 september 2025 nadat premier Bayrou het vertrouwen verloor in de Assemblée nationale, vooral door gebrek aan parlementaire steun voor zijn forse bezuinigingsplan. De nieuwe kabinetsvorming in Frankrijk loopt direct al vertraging op. Premier Sébastien Lecornu wil eerst steun of tolerantie van de socialisten verzekeren om een motie van wantrouwen te vermijden. Een presentatie van zijn kabinet wordt pas begin oktober verwacht, na de vernieuwing van het bureau van de Assemblée nationale en buitenlandse bezoeken van Macron. Uiterlijk 7 oktober moet echter de begroting voor 2026 worden ingediend, wat desnoods zonder volledig kabinet kan gebeuren — een unicum in de Franse politieke geschiedenis. Dit alles leidt tot vertraging of stilstand van lopende wetsvoorstellen, waaronder de afschaffing van milieuzones, en vergroot de kans op politieke heroriëntatie of zelfs nieuwe verkiezingen. Onderstaand de verschillende mogelijkheden van de politieke situatie in Frankrijk uiteengezet.
Overgangsregering / demissionair kabinet
Als de regering valt, blijft er meestal een demissionaire (regering in aftreden) taak voor lopende zaken. Maar zo’n regering streeft er normaal niet naar om nieuwe wetgeving te lanceren of ingrijpende hervormingen voor te stellen. Daardoor kunnen de stappen die we eerder beschreven hebben (bijv. Senaatsbehandeling, CMP) vertragen of stilvallen.
Prioriteitsverschuivingen
Met een nieuwe regering of in de fases van formaties kunnen prioriteiten wijzigen. Wat in de vorige regering urgent werd geacht — zoals de afschaffing van ZFE — kan naar de achtergrond geschoven worden. Dit leidt tot vertraging of verwerping van het wetsvoorstel.
Interimperiode / machtsvacuüm
Er kan een periode ontstaan waarin er geen of slechts een zwakke meerderheid is, waardoor parlementaire activiteiten trager verlopen of zelfs tijdelijk stilgelegd worden. Of waardoor een wetsvoorstel door CMP sneuvelt in het Assemblée nationale.
Herschrijving / herziening onder nieuwe regering
Een nieuwe regering kan wijzigingen verzoeken, andere amendementen wensen of het wetsvoorstel opnieuw herformuleren. Dat betekent soms dat delen van het traject (nakomen van amendementen, CMP) opnieuw moeten worden doorlopen.
Ontbinding van de Assemblée nationale / nieuwe verkiezingen
In uitzonderlijke gevallen kan de president het parlement ontbinden — wat alle lopende wetsvoorstellen zou bevriezen en de procedure helemaal opnieuw zou starten. Bijvoorbeeld:
Vertraging door politieke onstabiliteit
In de context van een val kunnen fracties minder bereid zijn tot concessies, debatten kunnen lang duurder zijn, en partijen kunnen gebruik maken van instabiliteit om compromissen uit te stellen.
Beïnvloeding door begroting / urgentiewetten
Na de val kunnen middelen en aandacht verschuiven naar urgente wetgeving of begrotingswetgeving, wat het parlementaire werk aan “langdurige dossiers” zoals mogelijk de afschaffing van ZFE onder druk zet.
Effect op uitwerkingsbesluiten en uitvoering
Zelfs als de hoofdwet wordt aangenomen, kan uitvoering (décrets, arrêtés, regelgevingen op lokaal niveau) vertragen door administratieve remmingen of gebrek aan politieke wil in de uitvoerende macht.
Waarom in 2026 verwacht wordt nog steeds een milieusticker Frankrijk nodig te zijn
Door de val van de regering zou het hele proces gemakkelijk met 6–12 maanden of meer kunnen worden vertraagd. Ook loopt het kans om geheel verworpen te worden door politieke verschuivingen en onderhandelingen. Het is, onder deze omstandigheden, zelfs waarschijnlijk dat pas begin 2027 een definitieve afschaffing van de milieuzones (en dus erkenning dat de milieusticker Frankrijk niet meer nodig is) realistisch zal zijn. Belangrijke sidenote: lokale overheden hebben na nationale afschaffing nog steeds de mogelijkheid om via lokale wetgeving de milieuzones aan te houden. De afschaffing maakt het enkel niet meer verplicht voor steden met meer dan 150.000 inwoners. De kans bestaat dat (groot)stedelijke gebieden zoals Parijs, Grenoble, Lyon en Straatsburg hun ZFE-regime laten doorlopen op basis van eigen besluiten/verordeningen. Dit omdat zij al ruimschoot voor de ingangsdatum van de klimaat- en veerkracht wet (2023) een regionale/Metropool milieuzone hebben opgetuigd. Dat zou betekenen dat een sticker voor de milieuzones in die plaatsen nog steeds nodig zou zijn.
